อภินันท์ สีม่วงงาม
การก่อสร้างเส้นทางรถไฟความเร็วสูงสายแรกของประเทศไทย กรุงเทพมหานคร – นครราชสีมา และการก่อสร้างสถานีรถไฟความเร็วสูงในอำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา ถือเป็นการกำหนดบทบาทที่ชัดเจนของทิศทางการพัฒนาพื้นจังหวัดนครราชสีมาให้เป็นศูนย์การด้านการคมนาคมขนส่งของภาคอีสานตอนล่าง แนวความคิดในการพัฒนาพื้นที่โดยรอบสถานีขนส่งมวลชน หรือ Transit Orientation Development (TOD) ได้ถูกหยิบยกขึ้นมาเพื่อใช้ในการพัฒนาพื้นที่โดยรอบสถานีรถไฟความเร็วสูง โดยแนวความคิดการพัฒนาพื้นที่ดังกล่าวประกอบด้วย ความหนาแน่นของประชากรที่เหมาะสมในการลงทุน เหมาะสมต่อระบบเศรษฐกิจ และการลงทุนด้านโครงสร้างพื้นฐาน การใช้ประโยชน์ที่ดินแบบผสมผสานเพื่อให้การใช้ที่ดินเกิดประโยชน์และมีศักยภาพสูงสุด ตำแหน่งงานในพื้นที่และที่อยู่อาศัย ปริมาณและคุณภาพของระบบขนส่งมวลชนที่สามารถทำให้ประชาชนปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้รถยนต์ส่วนบุคคล โครงข่ายและคุณภาพทางจักรยานและทางเดินเท้า เส้นทางที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมที่ช่วยส่งเสริมคุณภาพชีวิตที่ดีให้กับประชาชนในพื้นที่ ตลาดและพื้นที่ทางเศรษฐกิจที่ช่วยขับเคลื่อนกลไกและสร้างชีวิตให้กับเมือง
ปัจจุบัน (มกราคม พ.ศ. 2560) โครงการก่อสร้างสถานีรถไฟความเร็วสูงอยู่ในขั้นตอนการเลือกที่ตั้งที่เหมาะสมในการก่อสร้างสถานีรถไฟความเร็วสูงของของจังหวัดนครราชสีมาจำนวนสองสถานีคือ สถานีรถไฟนครราชสีมา และสถานีรถไฟภูเขาลาดที่อยู่ห่างออกไปทางทิศตะวันตกเป็นระยะทาง 6 กิโลเมตร ผู้เขียนจึงได้ศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อการพัฒนาพื้นที่โดยรอบตัวสถานีรถไฟความเร็วสูงทั้ง 2 แห่ง จากนั้นเปรียบเทียบลักษณะสภาพปัจจุบันของพื้นที่โดยรอบพื้นที่เป้าหมายของโครงการก่อสร้างสถานีรถไฟความเร็วสูง โดยการเปรียบเทียบปัจจัยด้านกายภาพ การเปรียบเทียบองค์ประกอบชี้นำในด้านการลงทุน การเปรียบเทียบข้อจำกัดทางด้านกฎหมาย และสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญที่เกี่ยวข้อง เพื่อเปรียบเทียบศักยภาพของพื้นที่ที่คาดว่าจะเป็นสถานีรถไฟความเร็วสูงที่จังหวัดนครราชสีมาและพื้นที่โดยรอบตัวสถานีฯ เพื่อเสนอแนะเชิงนโยบายประกอบการตัดสินใจเลือกสถานที่ก่อสร้างสถานีรถไฟความเร็วสูง
คำสำคัญ: สถานีรถไฟความเร็วสูง, การพัฒนาพื้นที่โดยรอบสถานีขนส่งมวลชน, T.O.D, การเปรียบเทียบศักยภาพของพื้นที่
อ้างอิง: อภินันท์ สีม่วงงาม (2017). การเปรียบเทียบศักยภาพของพื้นที่โดยรอบสถานีรถไฟความเร็วสูง จังหวัดนครราชสีมา. โฮมภูมิ ครั้งที่ 3, 15-16 มิถุนายน 2560, 365–378.